به طور کلی برای شروع فرآیند تعمیر لامپ کم مصرف و یا عیب‌یابی لامپ کم مصرف باید در ابتدا نکات و مسائل ایمنی رعایت شود. در هنگام تعمیر یا رفع عیوب لامپ LED باید حتماً قبل از انجام کار لامپ کم مصرف از برق جدا شود. به طور معمول در خازن برد تغذیه لامپ کم‌مصرف، ممکن است اندکی شارژ یا جریان ولتاژ اضافی وجود داشته باشد و این جریان اضافی نیز دارای خطر خواهد بود.لامپ کم‌مصرف به‌طور کل از دو قسمت اصلی، برد تغذیه و ال ای دی تشکیل می‌شود. از بیشتر موارد آسیب‌دیده لامپ کم‌مصرف می‌توان به دو مورد بالا اشاره کرد ولی در بیشتر موارد می‌توان به قسمت ال ای دی لامپ کم‌مصرف اشاره نمود.
مشکل اصلی در بخش ال ای دی لامپ کم‌مصرف اساساً ممکن است شامل سوختن کلی ال ای دی و یا تعدادی از لامپ‌های آن باشد. آسیب دیدن لامپ کم‌مصرف در بیشتر مواقع از گرم شدن لامپ یا بروز نوسانات برقی در لامپ ایجاد می‌شود.
بردهای تغذیه موجود در لامپ‌های کم‌مصرف در بیشتر مواقع دچار آسیب و مشکل نخواهند شد چون ال ای دی‌های موجود در لامپ عمداً از توان مصرفی زیادی برخوردار نیستند و این موضوع سبب شده تا بردهای تغذیه در لامپ‌های کم‌مصرف فشار زیادی را برای روشن کردن ال ای دی‌ها تحمل نکنند. در فرایند تعمیر لامپ کم‌مصرف اساساً ساختار و مدارهای برد تغذیه به‌صورت پیچیده است و طراحی نمودن نسخه‌ای واحد برای این بردها امری غیرممکن خواهد بود. در بخش زیر اشاره‌ای مختصر از تعمیر لامپ کم‌مصرف بر اساس برد تغذیه موجود در لامپ خواهد شد:
برای بازنمودن لامپ کم‌مصرف به طور کل باید با اندکی نیرو و قدرت قاب سفیدرنگ شفاف بر روی لامپ کم‌مصرف را جدا کرد و سپس با استفاده از یک پیچ‌گوشتی مناسب دو سو باید صفحه ال ای دی و برد تغذیه جدا شود.
تعمیر برد تغذیه لامپ کم مصرف
فعالیت و کار اصلی برد تغذیه لامپ کم‌مصرف به‌طور معمول تبدیل میزان ولتاژ AC برق شهری به میزان ولتاژ DC و همچنین کاهش دادن جریان برق است. ال ای دی در این نوع لامپ تنها با کمک برق مستقیم DC روشن خواهد شد و میزان سطح ولتاژ لامپ کم‌مصرف عموماً به سری و تعداد و یا موازی بودن ال ای دی در آن بستگی دارد. برق شهری به‌طورکلی بعد از رد شدن از مقاومت ورودی، از یک پل دیدوی نیز عبور خواهد کرد و به‌صورت DC یکسو تبدیل می‌شود. ولتاژ DC تبدیل‌شده غالباً در دو خازنی که بر روی برد تعیین‌شده و نزدیک به هم است، ذخیره خواهد شد. (در طول فرایند تعمیر لامپ کم‌مصرف و یا عیب‌یابی لامپ کم‌مصرف باید مراقب خازن‌ها بود حتی اگر بعد از جدا نمودن از برق تا چند ساعت ولتاژ در خازن ذخیره شده باشد؛ زیرا بعد از جدا کردن ممکن است اندکی ولتاژ در خازن باشد).
در ادامۀ مراحل تعمیر لامپ کم‌مصرف بخش برد تغذیه، به یک IC کنترل‌کننده سوئیچینگ SMPS اشاره خواهد شد. در این کنترل‌کننده میزان ولتاژ در لامپ کم‌مصرف به‌اندازه‌ای که در سمت دوم ترانس، موردنیاز LED است، متصل می‌شود، یعنی با القا کردن میزان ولتاژ در قسمت اولیه ترانس، ولتاژ مدنظر به‌طرف دوم ترانس منتقل می‌شود. این نیرو یا ولتاژ در خازن سوم روی برد تغذیه ذخیره خواهد شد و سپس به قسمت ال ای دی‌ها در لامپ می‌رود و سبب روشن شدن لامپ کم‌مصرف می‌شود. میزان ولتاژ برق شهری اساساً متغیر است و گهگاه با توجه به سیم‌کشی ساختمان و توزیع برق نوسان خواهد داشت.
مورد بالا به‌صورت کلی توسط آی سی هوشمند SMPS انجام می‌شود و این تغییرات میزان ولتاژ در کل سبب تغییر میزان ولتاژ در بخش خروجی نخواهد شد. SMPS همواره برای ال ای دی‌های لامپ کم‌مصرف ولتاژی ثابت تأمین می‌کند و از آسیب دیدن یا سوختن ال ای دی جلوگیری خواهد کرد.
خراب شدن برد تغذیه لامپ کم مصرف
برای مشخص کردن میزان خرابی برد تغذیه لامپ کم‌مصرف باید اساساً از ولت‌متر استفاده نمود. در ابتدا در هنگام فرایند تعمیر لامپ کم باید تمامی اصول ایمنی ورودی برق شهر و جوانب احتیاط رعایت شود. برای کار با ولت‌متر باید در گام نخست یک سیم رابط یا یک هولدر لامپ به ولت‌متر متصل شود و در ادامه ولت‌متر در حالت DC گذاشته شده و میزان ولتاژ در بخش اتصال LED اندازه‌گیری خواهد شد.
اگر میزان ولتاژ نشان داده‌شده ثابت و بدون تغییر بود، این مورد به معنای سالم بودن برد تغذیه است و در غیر این صورت برد تغذیه خراب خواهد بود. بعضی وقت‌ها آی سی ها و مقاومت‌های برد به‌صورت سالم ارزیابی می‌شوند، ولی خازن‌های روی برد تغذیه لامپ کم‌مصرف خراب می‌باشند و این عیب بیشتر در لامپ‌هایی که چشمک می‌زنند، نمایان خواهد شد.
تعمیر صفحه ال ای دی لامپ کم مصرف
در بیشتر مواقع وقتی‌که یک یا تعدادی از ال ای دی‌های لامپ موردنظر سوخته باشد، برد تغذیه موجود در لامپ کم‌مصرف سالم خواهد بود. به‌طور کلی موارد زیر در لامپ‌های کم‌مصرف متفاوت خواهد بود:
❎ تعداد ال ای دی‌های موجود در لامپ کم‌مصرف
❎ میزان ولتاژ کاری هر یک از لامپ‌ها
❎ میزان توان ورودی و خروجی در لامپ
در اکثر لامپ‌های کم‌مصرف، چراغ‌های ال ای دی بر روی صفحه آلومینیومی تولید می‌شوند و به‌صورت هم سری یا چند مجموعه سری قرار خواهند گرفت. به‌صورت کلی در هر قسمت از لامپ کم‌مصرف حداقل یکی از ال ای دی‌ها می‌سوزد و دیگر مجموعه سری مدنظر روشن نخواهد شد؛ بنابراین اگر لامپ کم‌مصرف موردنظر افراد فقط دارای یک مجموعه سری باشد (بیشتر در لامپ‌های کم‌مصرف کوچک و دارای توان پایین) و حداقل یکی از ال ای دی‌ها سوخته باشد، لامپ کم‌مصرف دیگر روشن نمی‌شود.
اگر لامپ‌های کم‌مصرف از چند مجموعه سری تشکیل‌شده باشند و به‌صورت موازی با یکدیگر قرارگرفته باشند (بیشتر در لامپ‌های کم‌مصرف بزرگ و دارای توان بالا) تنها ردیف سری موردنظر که حداقل در آن یک ال ای دی سوخته باشد، خاموش می‌شود. (البته این مورد نیز بستگی به آرایش قرارگیری ال ای دی‌ها در لامپ کم‌مصرف خواهد داشت.) برای آزمایش یا تست کردن ال ای دی موجود در لامپ کم‌مصرف عموماً به یک باتری کتابی 10 ولتی و یک مقاومت 200 اهمی نیاز خواهد بود. سیم باتری کتابی موردنظر که بیشتر به‌صورت قرمزرنگ است (مثبت) به یک‌طرف دستگاه مقاومت وصل خواهد شد و طرف دیگر دستگاه مقاومت به سر مثبت ال ای دی متصل می‌شود.
ال ای دی به‌طور کل شامل دو سر منفی و مثبت بوده و سر منفی نیز معمولاً با یک زائده گوشه‌ای مشخص خواهد شد. سر سیاه باتری کتابی همچنین باید به قسمت منفی ال ای دی متصل شود و اگر LED سالم باشد، لامپ روشن می‌شود و در غیر این صورت لامپ سوخته و باید تعویض گردد.
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
💡 کوروش 110 عرضه کننده انواع لوازم و تجهیزات روشنایی با بالاترین کیفیت و بهترین قیمت در لاله زار تهران آماده ارسال سفارشات شما در سریعترین زمان ممکن است. 💡
➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖➖
اشتباهات رایج تعمیر لامپ کم مصرف
در بخش‌های فوق به قسمت‌هایی از لامپ کم‌مصرف اشاره شد. به‌طور معمول اگر حداقل یک ال ای دی در دسته‌های چندتایی سری در لامپ کم‌مصرف (به‌صورت موازی) و یا تکی سری از ال ای دی بسوزد، لامپ خاموش می‌شود. در بیشتر مواقع در سایت‌های مختلف این پیشنهاد غلط برای تعمیر لامپ کم‌مصرف ارائه شده که ال ای دی‌های آسیب‌دیده بیرون آورده شود و جای مثبت و منفی آن بر روی صفحه ال ای دی اتصال کوتاه شود. این مورد در بیشتر وقت‌ها درست بوده و سبب روشن شدن لامپ کم‌مصرف نیز خواهد شد، ولی به‌سرعت مابقی ال ای دی‌ها می‌سوزد و لامپ خاموش می‌شود؛ این راه اساساً یکی از راه‌های اشتباه و غلط در فرایند تعمیر لامپ کم‌مصرف است.
نکات طلایی تعمیر لامپ کم مصرف
در بخش زیر به مهم‌ترین نکات لازم در موقع فرایند عیب‌یابی لامپ کم‌مصرف اشاره خواهد شد:
✅ اگر بخش مثبت و منفی در هنگام آزمایش ال ای دی برعکس متصل شود، ال ای دی روشن نخواهد شد و سبب خراب شدن لامپ کم‌مصرف می‌شود.
✅ دستگاه مقاومت همچنین می‌تواند پیش از ال ای دی قرار گیرد.
✅ اندازه بخش فلزی LED کوچک بوده و ممکن است سیم مدنظر به‌درستی به قسمت ال ای دی متصل نشود. برای مطمئن شدن از وصل شدن خوب سیم به LED در کل می‌توان از یک سوزن مخصوص استفاده نمود.
✅ برای تعمیر لامپ کم‌مصرف بهتر است ال ای دی‌های سالم موجود در لامپ خارج بشود و برای تعمیر بقیه ال ای دی‌های خراب اقدام کلی شود.
✅ گرم نمودن طولانی‌مدت صفحه ال ای دی در لامپ کم‌مصرف اساساً سبب شده تا بخش‌های پلاستیکی ال ای دی به‌سرعت بر روی صفحه آب شود؛ برای رفع این مشکل باید در هنگام تعمیر لامپ کم‌مصرف با سرعت مضاعف عمل کرد.